Daar staan ze dan... M'n koffers... Alle spullen zitten erin en ik ben klaar om te gaan. Ten opzichte van de heenreis heb ik nu veel meer ruimte in m'n koffers omdat ik zo veel kleding heb
weggegeven. Dat heeft me veel goed gedaan. Gisteren gaf ik bijvoorbeeld mijn sneakers weg. In Nederland zouden ze zijn afgekeurd omdat ze versleten waren, maar hier in Afrika krijgen ze een tweede
leven. Terugkijkend op de afgelopen 3 maanden heb ik deels bewust, deels onbewust, zo ontzettend veel ervaringen en indrukken opgedaan. Hieronder een kleine weergave van de dingen die ik niet snel
meer zal vergeten:
- Hoe het voelt om opgepropt te zitten in de minibus; al dan niet op een kapotte stoel, naast mensen met een kip op schoot en een lijflucht om hen heen
- Hoe het is om elke dag een paar uur zonder stroom te zitten, niet wetende wanneer de stroom uit zal vallen en weer aan zal gaan. Hopende dat we niet voor de zoveelste keer een broodmaaltijd onder
kaarslicht voorgeschoteld krijgen
- Hoe het voelt om na een hete dag van boven de 32C en veel inspanning niet te kunnen douchen omdat er geen water uit de kraan komt; niet wetende wanneer het water weer terug zal komen (uren...
dagen...?)
- Hoe ik heb mogen ervaren hoe het is om in een ontwikkelingsland te leven, waar mensen in dorpen geen elektriciteit, water en meubilair hebben en kinderen geen speelgoed om mee te spelen. Waar de
mensen desondanks tevreden zijn met het leven dat ze hebben
- Hoe het is om het nieuwste voetbalstadion van Afrika in je achtertuin te hebben. Wetende dat als de stroom uitvalt in de huizen er wel licht zal branden in het stadion. Het idee dat het stadion
de overheid maar liefst 70 miljoen dollar zal kosten; terwijl Malawi niet eens een nationaal voetbalelftal heeft en wetende dat een groot deel van de maïsplantage van Malawi is mislukt waardoor er
mensen dood gaan van de honger
- Hoe het is om te leven zonder klok, waarbij mensen gerust een half uur toelaat komen en dat dat de normaalste zaak is van de wereld
- Hoe veel werk het is om al je kleding met de hand te wassen, al dan niet met koud water omdat er weer eens geen stroom is. Hoe zwart het water wordt van al het stof en vuil dat uit de kleding
komt zetten en hoe onmogelijk het lijkt om de kleding weer in de originele kleuren terug te krijgen
- Hoe het is om ongediertespray naast je kussen te hebben staan, klaar om gebruikt te worden, als je weer eens wakker wordt van de muggen die om je hoofd zoemen en gelijk tot de ontdekking komt dat
er een kakkerlak over de binnenkant van je klamboe loopt
- Hoe het is om helemaal lek gestoken te worden door de muggen, ondanks het gebruik van DEET en een klamboe, en waarbij je op één avond 18 muggenbulten op je rechter arm cadeau hebt gekregen
- Hoe het voelt om nagekeken en nageroepen te worden omdat je een blank persoon bent, waarbij kinderen al van mijlen ver "azungu!" roepen; enkel om even naar je te zwaaien
- Hoe het is om extreem zieke en kansarme patiënten te helpen, wetende dat het eigenlijk geen zin meer heeft of wetende dat de patiënt de behandeling niet zal kunnen afmaken omdat het geld op zal
raken
- Hoe mooi het is om iets te kunnen betekenen voor de patiënten in het ziekenhuis, in de hoop op een goed herstel, en hoe leuk het is dat er zo veel bewondering wordt getoond voor de
muurschildering die ik in het ziekenhuis heb gemaakt
De afgelopen 3 maanden waren mooi en leerzaam, maar ook moeilijk. Ik heb m'n baan opgezegd en vriendje, familie en vriendinnen achtergelaten om in Afrika gratis en voor niets te werken. Ik heb m'n
vliegtickets, verblijf en alle andere kosten eromheen zelf betaald om hier te mogen zijn. Ik ben trots op het geld dat ik heb kunnen verzamelen zodat er een zuurstofapparaat voor het ziekenhuis kon
worden aangeschaft. Achteraf gezien ben ik blij met hetgeen ik bereikt heb in de afgelopen maanden, ondanks dat het vaak erg rustig was in het ziekenhuis. De herinneringen zullen altijd blijven en
ik kan de alledaagse dingen in het westerse leven meer waarderen; hetgeen ik ook gehoopt had te bereiken toen ik aan deze reis begon. Ik kijk ernaar uit om weer naar Nederland te gaan en met de
mensen om wie ik geef de feestdagen door te brengen. Voor de eerste twee weken van januari staan er 5 sollicitatiegesprekken bij 4 verschillende ziekenhuizen gepland. Het echte leven gaat weer
beginnen, maar Afrika zal ik nooit vergeten.
Heel erg bedankt voor alle betrokkenheid en lieve reacties gedurende de reis. Het heeft me erg geholpen!
Het einde komt steeds dichterbij. Ik heb nog wat leuke situaties meegemaakt om te vertellen. Stel je bijvoorbeeld eens voor... Je hebt twee tatoeages op je schouder en onderbeen en je wilt deze
laten verwijderen... In Nederland is een afspraak voor een laserbehandeling zo gemaakt, maar in Afrika is dat wel even anders. Daar maak je een afspraak met de chirurg en word je behandeld op de
operatietafel. Onder locale verdoving van injecties met lidocaïne en adrenaline (tegen het bloeden) wordt de behandeling in gang gezet. De injecties zijn niet fijn, maar dat is nog niks vergeleken
met wat er daarna gebeurt. Met een operatie instrument dat veel weg heeft van een soort kaasschaaf of dunschiller wordt er laagje voor laagje plakjes van de huid weggeschaafd. Het ziet er erg
pijnlijk uit en daarom is het maar goed dat de patiënt enige verdoving krijgt. De tatoeage-inkt zit nog best diep en niet alles gaat weg, maar dat komt wel goed, aldus de chirurg... Het was erg
interessant om deze operatie mee te mogen maken; dit was de eerste keer dat ik überhaupt iemand uit Malawi met tatoeages zag. De andere twee operaties waren keizersnedes. Bij beide vrouwen ging het
goed en mocht ik het baby'tje even vasthouden. Het blijft mooi en bijzonder!
De laatste outreach was er ook eentje om niet meer te vergeten. Ik had, ondanks dat ik al heel veel kleding aan daklozen heb weggegeven, nog 4 tassen kleding over. Hier zat ook de kleding van
medevrijwilligers Hannah, Thea en Larissa in. Het dorpje waar we heen gingen was Mgwata Village. Hier was ik al twee keer eerder geweest en dat was fantastisch. Er zijn zo veel vrolijke kinderen!
De verpleegkundige waarmee ik op stap was was bereid me te helpen met het uitdelen van de kleding aan de kinderen. Ik had haar hard nodig voor het vertalen naar Chichewa, omdat het anders een grote
chaos zou worden. Uiteindelijk is alle kleding verdeeld en waren de kinderen ontzettend blij. Ik hielp vervolgens nog even met het vaccineren van moeders en baby'tjes en in de middag deelde ik
ballonnen uit voor de kinderen in het dorp. Hun dag kon niet meer stuk! Wat waren ze blij! Het doet me veel goeds om dat te zien.
Afgelopen weekend ben ik met mijn reisgenootje Natasja naar het Malawi meer geweest.Om 06:15 uurzaten we netjes in de bus in het centrum van de stad die een kwartiertje later zou vertrekken...
Nouja... Afrikaans kwartiertje misschien? Kennelijk moest de bus eerst helemaal vol mensen zitten voordat hij ging rijden. Uiteindelijk vertrokken weom 10:30 uur; wat een belevenis. Ik kijk nergens
meer van op. Na een lange busreis met een overstap kwamen weom 18:00 uuraan in de lodge. De reis op zich was heel mooi, we zagen veel van het land zelf en het kostte in totaal maar 4200 Kwacha
(€6,72). Je moet echter wel veel geduld hebben want we hadden een vertraging van 30 min omdat de president langs reed en we stil moesten staan en een vertraging van een uur omdat we zonder benzine
zaten. Dat de bus het zonder mankementen heeft gered blijf ik bijzonder vinden hihi.
De lodge was erg mooi; het lag aan het strand en als je 's avonds in je bed lag kon je de golven horen (en dat voor $12,- per nacht incl. ontbijt!). Zaterdag hebben we heerlijk op het strand
gelegen. De gevoelstemperatuur als 39C en daarom namen we regelmatig een verfrissende duik in het meer. Helaas liep ik zaterdagavond voedselvergiftiging op bij een restaurantje in de buurt. Dat
mocht de pret echter niet drukken want zondag zijn we wel nog wezen kanoën in een echte Afrikaanse boomstamkano. Zo nu en dan moest er wat water uitgeschept worden omdat de mieren kleine gaatjes in
het hout hadden gemaakt. Gelukkig bleven we drijven! Er ging een gids mee in de kano en we konden zien hoe hij grote zeearenden op het eiland voor ons voerde met vis (zie foto's). Ook waren er hele
mooie kleurrijke vissen en heeft Natasja nog kunnen snorkelen (daar was ik te misselijk voor ;) ). Het was, ondanks dat ik beroerd was, een leuk dagje. Maandag gingen we weer naar huis. Door de
taxi-chauffeur, die persé wilde dat de auto eerst helemaal vol zat voor we vertrokken, misten we de bus naar huis. Dan maar met de minibus... Dat was was geen pretje, helemaal niet als je je
beroerd voelt. Gelukkig zijn we na 4 lange overstappen heelhuids aangekomen en kon ik dinsdag gebruiken om bij te tanken.
Woensdag ben ik weer aan de slag gegaan op de spoedeisende hulp in het ziekenhuis en donderdag (vandaag) had ik mijn laatste dag en heb ik afscheid genomen. M'n collega's vonden het allemaal erg
jammer, maar wensen me het beste toe. Helaas heb ik het zuurstofapparaat niet meer gezien dat is gekocht met het donatiegeld. Het apparaat is wel al onderweg naar het ziekenhuis. Mijn begeleidster
Janneke zal er volgende maand foto's van maken.
Nog een paar dagen in Afrika te gaan... De afgelopen maanden hebben me een hele bijzondere ervaring gegeven. Deze week zaten we bijvoorbeeld 2,5 dag zonder stroom. Als ik in Nederland ben ga ik de
warme douches en warme maaltijden zo veel meer waarderen! Hier in Afrika is niets vanzelfsprekend. De herinneringen zullen altijd blijven.
Het is 5 uur 's ochtends en ik word wakker van het licht in de kamer. Zoals elke ochtend hoef ik geen wekker te zetten; dat wakker maken doet de zon wel voor me. Ik ben vannacht vaak wakker
geweest; er zoemde een zwerm muggen bij m'n hoofd en ik wist niet of ze nou binnen of buiten m'n klamboe vervelend aan het doen waren. 'Wat stond er ook al weer op de planning voor vandaag? Ohja,
vandaag ga ik bloed geven in het ziekenhuis.' Ik loop naar de badkamer om me op te frissen en doe het lichtknopje aan. 'Hmmmm.... Geen stroom. Nouja, dat betekent vaak dat er vanavond wel stroom
is. Fijn, dan kunnen we een warme maaltijd maken.' Het was een warme nacht vannacht en ik verlang ernaar om me lekker even op te frissen. De kraan zet ik open. Er komt niks uit. 'Ah nee hè, ook al
geen water... Dan maar even boenen met een vochtig doekje.' Terwijl ik me klaarmaak voor de dag zie ik iets bewegen in m'n ooghoek. Het is een kleine gekko op de muur; grappig beestje. Op de grond
liggen de kakkerlakken die we de avond ervoor bedolven hebben in de ongediertespray. Jakkie, ik ben blij dat huishoudster Annie straks komt om de boel schoon te maken. Nadat ik m'n spullen klaar
heb gezet en een ontbijtje heb gegeten poets ik m'n tanden. Dat is nog best lastig zonder stromend water. Gelukkig hebben we heel veel 5 liter flessen met kraanwater opgeslagen. Ook m'n
drinkflesjes die ik meeneem als ik op pad ga was ik elke dag af. Zonder stromend water is dat een heel gedoe.
Rond kwart over 6 loop ik 1,5 km richting de minibusjes. Ik word vrolijk begroet door de mensen hier. Nu maar hopen dat er snel een minibusje aankomt, want het is nu al 20C en de zon is fel. De
eerste twee busjes rijden voorbij, ze zitten vol. Er komt een derde aanrijden. 'Townie!' roept het mannetje van de minibus terwijl hij half uit het raam hangt. Er is nog net een plekje. 'Zal dat
echt passen?' Gek genoeg lukt het altijd. Het busje valt van ellende bijna uit elkaar, maar hij rijdt nog steeds. In de stad aangekomen loop ik nog een stuk naar de andere minibus. Op de hoek van
de straat word afval verbrand. Ik hou m'n adem in, wat een stank. Ik prop mezelf in het tweede minibusje en klauter eruit als ik bij het ziekenhuis ben. Zoals elke morgen wil ik me melden bij de
hoofdverpleegkundige, maar hij is er niet; al drie dagen lang niet. Geen idee wat hij uitspookt. Dan maar door naar het laboratorium om bloed te geven. 'What's your bloodgroup?' wordt er gevraagd.
'O negative' is mijn antwoord. 'Ohh that's great! We can really use it!' Na het bepalen van m'n Hb en het testen van m'n bloed op malaria, HIV, syfilis en hepatitis B en C (alles negatief gelukkig)
kon het bloed worden afgetapt. Binnen een kleine 5 minuten zat er een halve liter bloed in de zak. Via de zwaartekracht gaat het hier. In Nederland ben ik minstens 3 keer zo lang bezig omdat alles
gedoseerd via een apparaat gaat.
Na veel bedankjes ging ik naar de spoedeisende hulp. Gelukkig waren er wat patiënten en heb ik geholpen met het gipsen van armen en benen, het verrichten van wondzorg en het verzorgen van een
diabetische voet. Bij dat laatste was de grote teen al helemaal zwart geworden en de wond zelf was minstens 6 cm diep en zag er allesbehalve goed uit. De geur van rottend vlees was bijna
ondraaglijk en noodgedwongen ademde ik door m'n mond. Gelukkig sprak de patiënt Engels en ik adviseerde hem dringend om morgen met de arts te bespreken of een operatie mogelijk is. De man was me
achteraf heel dankbaar.
Onderweg naar huis even bellen met m'n vriend. Dat doet me altijd veel goed. Ondertussen hoor ik in de verte iemand 'azungu!' roepen. Ik kijk naar rechts en zie zo'n 100 meter verder een handjevol
basisschoolkinderen. Ze zwaaien naar me en ik zwaai terug waarna ze schateren van het lachen. Ik loop gewoon door. 'Aaaaazuuuuunguuuuu!' Dit keer komt het van links. Een aantal kinderen aan de
andere kant van de weg kijken me vol bewondering aan. Ik zwaai weer. Ze lachen, zwaaien en blijven roepen. Ook komen er steeds meer kinderen naast me lopen. Sommigen kunnen Engels. 'Hello, how are
you?' vraagt er een. 'I'm fine and how are you?' 'I'm also fine!' Hierna moeten ze allemaal lachen.Ik zie de kinderen genieten. Het maakt me
vrolijk.
Onderweg naar huis ga ik ook nog even langs de supermarkt en aan een aantal daklozen in de stad geef ik kledingstukken weg. 'Zikomo kwambiri!' (heel erg bedankt) roepen ze dan. De tweede koffer vol
oude kleding die ik voor deze reis heb meegenomen raakt al aardig leeg. Het leuke vind ik dat de daklozen ook echt de weggegeven kledingstukken dragen. Het geeft me een goed gevoel. Eenmaal thuis
doet de stroom het weer! Yes! We kunnen koken! M'n handen zijn vies, ik wil ze wassen. Helaas, nog steeds geen water. Dan maar beetje voor beetje uit de fles water over m'n handen gieten. Even
relaxen en dan lekker spaghetti eten. Het is niet mijn beurt om te koken vandaag. Na afloop zet ik de vuile borden op het keukenblad. 'Hmmm... afwassen gaat hem natuurlijk niet worden zonder water.
Dan maar hopen dat er morgen weer wat uit de kraan komt. Als er maar niet teveel kakkerlakken op af komen...' M'n telefoon heeft plots geen bereik, ook dat nog... Geen internet en niet
bellen/sms'en. Dat heb ik tot nu toe niet vaak gehad. Misschien wordt het straks weer beter...
In huis is het erg warm. Ik voel me vies en verlang naar een douche. Dan maar wat water uit de flessen in een teiltje gooien en over me heen kiepen. 'Brrr, dat is niet echt wat je noemt een lekkere
warme douche. Maar goed, ik mag niet klagen, het zweet is er nu wel afgewassen.' Nu nog even in m'n dagboekje van Afrika schrijven. Bellen lukt nog steeds niet, het bereik is nog niet terug.
Voordat ik in bed ga liggen zorg ik dat m'n klamboe goed ingestopt zit. Vanmorgen had ik ook alweer twee nieuwe muggenbeten ondanks de DEET en de klamboe. Het is maar goed dat ik malariatabletten
slik. Ik lig in bed en denk na over vandaag. 'Best een geslaagd dagje, al zeg ik het zelf.' Ook denk ik na over kerstmis. Over twee weken is het al kerst en ben ik weer in Nederland. Best gek, met
de Afrikaanse temperaturen heb je niet in de gaten dat het al december is. Ik kijk erg uit naar de kerst, van de gedachte alleen al krijg ik het nóg warmer van binnen. Tevreden sluit ik m'n ogen en
met een glimlach val ik in slaap.
Een nieuwe week, een nieuwe blog. Het was weer een veelzijdig weekje en ik neem jullie hier graag in mee.
Maandag was het sinds lange tijd weer wat drukker op de spoedeisende hulp in het ziekenhuis. Ik heb veel abcessen doorgeprikt, wonden schoongemaakt, infuusnaalden geprikt en injecties gegeven.
Op de dinsdag ben ik voor de laatste keer mee geweest met het project van medevrijwilligsters Frank en Hannah. Dat is de basisschool waar ik al een keertje eerder ben geweest. De kinderen moesten
een rekentoets maken en daarna was er weer de vaste sport- en spel middag. We hebben met balletjes gegooid en een potje voetbal gespeeld. Dat was nog best lastig op een hobbelig veld van hard zand
dat schuin afliep. Het is wel fantastisch om te zien hoe fanatiek de kinderen zijn (ondanks de felle zon en de hitte). Deze week zijn Frank en Hannah weer naar het koude Nederland vertrokken. Van
de 10 vrijwilligers zitten we nu nog maar met z'n vijven in het Doing Good huis. Dat is wel een wereld van verschil!
Ik heb nog wat dagen op de spoedeisende hulp gewerkt, maar op vrijdagwas het zo rustig dat ik een dagje meeliep met de tandarts. Hij heeft een eigen behandelkamer op de spoedeisende hulp en vond
het erg leuk dat mee wilde kijken. Hij stelde ook veel vragen over hoe het Nederlandse zorgstelsel eruit zag. Ik heb het zelfs met hem over ObamaCare gehad en over de aanslagen in Parijs. Bij de
meeste Malawiërs is hun wereld echter niet veel groter dan het dorp of de stad waarin ze leven...
Bij de eerste twee patiënten werd er een kies getrokken; met wortel en al. Gelukkig werden de patiënten wel verdoofd ;) De getrokken kiezen waren zo poreus dat ze makkelijk uit elkaar vielen als er
met een beiteltje tegenaan werd getikt. Bij de derde patiënt was de wond gaan ontsteken van een kies die was getrokken in het overheidsziekenhuis. De patiënt werd naar het loket gestuurd zodat hij
van tevoren kon betalen voor de behandeling. Hij kwam echter niet meer opdagen. Waarschijnlijk had hij het geld niet... De laatste patiënt kwam voor vullingen. Heel toevallig was dit dezelfde
patiënt bij wie de eierstok verdraaid was en ik in oktober steriel mocht staan tijdens de operatie (toen ik bijna tegen de vlakte ging). Ze herkende me en dat was super leuk natuurlijk. Ik mocht nu
helpen bij het opzuigen van speeksel met een slangetje... Dat ging wel goed gelukkig, maar een ding weet ik wel: dit beroep is niks voor mij hihi.
Zaterdag was een dag waar ik erg naar uitkeek. Na weken regelen was het gelukt om voor elkaar te krijgen dat ik een dagje mee kon lopen in het overheidsziekenhuis (Kamuzu Central Hospital). Ik liep
met een Nederlandse arts (Hanny) mee die hier in Malawi woont en werkt op de kinderafdeling. We gingen direct aan de slag. De taak van Hanny is om langs de zieke kinderen te gaan, kijken wat de
diagnose is en of de behandeling gecontinueerd of aangepast moet worden. De ruimte waar de kinderen in lagen was werkelijk afschuwelijk. Er stonden zo'n 15 bedden in de ruimte en er lagen ruim 40
kinderen. Met z'n tweeën of drieën op een matras en de moeders die er nog tussen lagen... Andere moeders zaten of lagen op de grond of tegen de muur. Overal was lawaai van pratende mensen, gillende
kinderen etc. Het was een grote chaos. De kinderen die er lagen waren ziek, echt ziek. Er was een meisje van 1,5 jaar met een verwaarloosde hersenvliesontsteking. Hanny vertelde dat op de CT scan
te zien was dat er hele gaten in haar hersenen zaten. Ze legde het vrij direct uit; dit kind gaat dood en we kunnen niks meer doen. Naar de moeder toe werd dit nog niet zo direct verteld. Hier in
Afrika zijn ze niet zo direct als in Nederland. Het kind zal daarom nog een aantal dagen in het ziekenhuis blijven om "valse hoop" te geven...
De volgende patiënt was een meisje van 3 jaar. Ze had verwaarloosde malaria waardoor ze ernstige bloedarmoede had ontwikkeld. Zo erg dat ze een beroerte had gehad en nu halfzijdig verlamd is. Ook
voor haar gold dat de schade zo ernstig was dat ze niet meer behandeld kon worden. Er waren tevens veel kinderen ondervoed. Bij een jongen van een jaar of 11 kon ik met gemak alle ribben tellen.
Het verbaasde me dat hij in staat was een stukje te lopen want zijn benen waren smaller dan mijn armen. Bij een meisje van 12 jaar lekte de hartklep (mitralisklep). Omdat dit niet behandeld werd is
de hartspier dikker geworden (hypertrofie). Het hart was zo groot geworden dat je het duidelijk voelde kloppen als je je hand op haar linker zij legde. Ze was flink benauwd en had een hartslag van
166/min in rust. Bij andere kinderen zag je veel bolle buikjes, waterhoofden, abcessen in en op het hoofd en nog veel meer. De een is er nog slechter aan toe dan de ander. Materialen zijn op of
beperkt aanwezig. Als er een röntgenfoto gemaakt moest worden moest de patiënt zelf naar een ander ziekenhuis omdat het apparaat stuk was. Ik heb nog nooit zo'n chaotische afdeling gezien.
Hanny en ik zijn ook nog even op de neonatologie afdeling geweest. Te vroeg geboren kindjes komen vanuit de hele regio voor het laatste beetje hoop. Er lagen baby'tjes tussen van 1,5x mijn
handlengte. Hanny zei dat de meeste baby'tjes de afdeling niet levend verlaten...
Toen we klaar waren heb ik met medevrijwilligsters Ellen en Liset nog een kindje van het weeshuis bezocht die op de afdeling lag. Gelukkig ging het goed met haar! We zijn vervolgens naar de stad
gelopen en toen ik de minibus naar huis wilde nemen kreeg ik een onaangename verrassing. M'n portemonneetje in mijn tas was open gemaakt en de inhoud ervan was weg... Die dag had ik net wat meer
geld bij me omdat ik souvenirs wilde kopen voor familie... Ik gok dat het zo'n 40.000 Kwacha was (€67,-). Het kan alleen maar in het overheidsziekenhuis gebeurd zijn... Super balen natuurlijk! Er
loopt nu dus ergens een Afrikaan rond met een ruim maandsalaris. Ondanks dat Malawiërs hele beleefde mensen zijn, zijn ze wel arm en kunnen dit soort dingen dus kennelijk gebeuren...
Het weer in Malawi is verder nog altijd warm en zonnig. Deze week hebben we wel een aantal keer aan het eind van de dag onweer gehad. Ook hadden we twee dagen geen water. Gelukkig hebben we
kraanwater in voorraad opgeslagen en kunnen we ons een beetje opfrissen na een hete zomerdag of gebruiken we het om de wc even doorspoelen :p De regen brengt wel veel beestjes met zich mee. Er
zitten steeds meer kakkerlakken in huis en de bussen ongediertespray vliegen erdoorheen. Ook de malariamug is actiever en medevrijwilligster Liset is sinds gisteren voor de tweede keer getroffen
door malaria. Gelukkig krijgt ze medicijnen. Ik hoop dat ze snel opknapt!
Weer een weekje verder en weer veel gebeurd! Bedankt voor alle reacties tot nu toe!
In het ziekenhuis ben ik dinsdag weer op outreach geweest. Mijn reisgenootje Natasja ging met me mee. Na een kwartier was de ambulance er al (voor Afrikaanse begrippen bijna ongekend snel) en we
reden naar een klein dorpje waar ik nog niet eerder was geweest. Ondanks dat het klein was kwamen er ontzettend veel vrouwen met hun baby's vaccinaties halen. Er waren nauwelijks kinderen in het
dorp om spelletjes mee te spelen dus Natasja en ik hebben hard gewerkt om alle moeders en kindjes te vaccineren. Het zag letterlijk zwart van de mensen (hihi) en we hebben 126 moeders en 126 baby's
lekgeprikt. Het was een functioneel dagje.
Op de Spoedeisende hulp heb ik deze week geholpen met het geven van injecties, het zetten van gipsspalken en het schoonmaken van wonden. De casus van een volwassen vrouw zal ik niet snel vergeten.
Ze had een geïnfecteerde wond bij haar linker nek en kaaklijn. De diameter van de wond schatte ik op zo'n 10 cm en de diepte was gerust 7 cm. Een groot gapend dat dus. Het was bizar om te zien hoe
een vrouw met zo'n gat in haar nek hier kan rondlopen. Ik heb wat geïnfecteerd weefsel weggesneden en de wond schoongemaakt. Ondertussen moest ik de vliegen zoveel mogelijk bij de wond vandaan
houden. In Nederland zou ze allang in het ziekenhuis zijn opgenomen...
Donderdag operatiedag! Er was een vol programma. Bij twee patiënten moest de baarmoeder verwijderd worden en bij een andere patiënt een granuloom (goedaardig gezwel) op de rug. Ik blijf me verbazen
over de werkwijze... Met een temperatuur van maar liefst 33C en zonder ventilatie werd er geopereerd. Gelukkig werd ik dit keer niet duizelig. De chirurg transpireerde echter op een gegeven moment
zo hevig dat er zweet van zijn voorhoofd in de operatiewond viel! Even de boel weer desinfecteren en verder gaan met waar we waren gebleven dan maar... Ik stond bij het mannetje die de beademing in
de gaten hield bij de patiënten. Hij droeg als enige een petje i.p.v. een operatiemutsje en had als enige geen mondkapje voor (Waarom? Geen idee...). Zo nu en dan daalde het zuurstofgehalte van de
patiënt en werd er handmatig met een soort harmonica wat lucht in de longen geblazen. Alleen... de man vond z'n telefoon regelmatig interessanter dan de patiënt. Dan daalde het zuurstofgehalte weer
en werd dat niet opgemerkt omdat het sms-en en bellen kennelijk belangrijker was. De man liep ook een keer tijdens de operatie een tijdje weg; geen idee waarom. Gelukkig had ik gezien hoe het
beademen moest en hielp ik zo nu en dan. Ook moest ik hem er regelmatig op attenderen dat de infuuszak leeg was. Bij de patiënt waarvan het granuloom werd verwijderd was alleen een lokale verdoving
nodig. Omdat het een relatief korte ingreep was mocht ik steriel staan en assisteren! Dat was erg leuk om te doen!
Ondertussen zou ik -voor degenen die het nog niet wisten- jullie op de hoogte willen brengen van een keuze die ik samen met mijn reisgenootje Natasja heb gemaakt. We komen namelijk een maandje
eerder dan gepland naar huis. De reden voor dit besluit is dat het heel erg rustig is in het ziekenhuis. Zo rustig, dat de muren soms op me afkomen. Ik doe daarom veel aan zelfstudie; ik oefen met
het lezen van ecg's (hartfilmpjes) en leer uit m'n Intensive Care boek, maar hier kan ik niet genoeg voldoening uit halen. Daarnaast zitten Natasja en ik in een huis bestemd voor 10 Nederlandse
vrijwilligers. Toen we deze reis boekten hadden we verwacht dat we tijdens de feestdagen gezellig met de hele groep zouden zijn. Dit blijkt echter niet het geval want de afgelopen en komende weken
gingen en gaan er van de 10 vrijwilligers steeds meer vrijwilligers richting huis en blijft er slechts één vrijwilliger over tijdens de feestdagen. Na veel overleg hebben we besloten om 22 december
(i.p.v. 22 januari) naar huis te gaan zodat we met kerst en oud & nieuw gezellig met familie kunnen zijn. Die laatste vierde maand zou naar ons idee niet veel toegevoegde waarde hebben en
daarom ben ik van mening dat we de juiste keuze hebben gemaakt. 23 December om 08:15 uur sta ik weer op Nederlandse bodem :)
Tot slot heb ik vannacht de eerste regenbui in Malawi gezien! Het regende hard, maar niet lang gelukkig. De temperaturen daarentegen blijven wel lekker boven de 30C hihi. Daarnaast zorg ik dat
sinterklaas ons niet vergeet en heb ik van de week kruidnootjes gebakken. Ze waren heerlijk! Jummmmm...
Deze week ben ik weer op outreach geweest met het ziekenhuis en heb ik weer een dagje geholpen in het weeshuis. Medevrijwilligsters Ellen en Joy hadden namelijk van het sponsorgeld dat zij hadden
ingezameld witte T-shirts gekocht voor alle kinderen in het weeshuis. De avond van tevoren had ik geholpen met het maken van tekeningen op de shirts en de dag erna konden de kinderen het inkleuren.
Nouja... Inkleuren... De meeste kinderen hadden nog nooit een stift vastgehouden dus er was wel wat begeleiding nodig. De namen van de kinderen werden ook op de shirts geschreven, super leuk!
Deze week ben ik ook mee geweest om een dagje te kijken bij het basisschoolproject. In de ochtend hielp ik met het lesgeven van groep 6 en 7. Er werd wiskunde gegeven en de kinderen oefenden met
breuken. Zelf heb ik ook voor de klas gestaan; dat was nog best leuk. De kinderen waren aan het eind van de ochtend alleen wel ontzettend druk omdat 3 van de in totaal 7 klassen zonder leraar
zaten. Daar wordt hier niet van opgekeken; leraren komen regelmatig niet opdagen... In de middag was er de vaste spelmiddag van de donderdag. We speelden balspelletjes, skipper can I cross the
river?, fox in the hole en nog een Malawiaans spel. Wat begon met een klein groepje kinderen eindigde met minimaal 80 kinderen die meespeelden. Super leuk natuurlijk.
In het ziekenhuis heb ik deze week uiteraard ook gewerkt. Het was weer erg rustig en daarom heb ik een dag meegekeken in het laboratorium. Ik heb geleerd hoe je de malariaparasiet kunt herkennen
onder de microscoop. Daarnaast werd er ook uitgelegd hoe het tellen van bepaalde cellen gaat in het bloed. Dat gebeurt allemaal handmatig en gaat als volgt... Er wordt een druppel bloed onder de
microscoop gelegd en via een soort roostertje op het glasplaatje waar het bloed op ligt kun je makkelijk het aantal cellen in een vakje tellen. Er is een soort handmatige telmachine waarin de
telling wordt bijgehouden. Het is bizar om te zien hoe ouderwets het eruit ziet! Bij de foto's zien jullie wel wat ik bedoel ;)
Qua elektriciteit was het een erg ongunstige week. De stroom viel een aantal dagen achter elkaar uittussen 14:00 en 21:00 uur.Het koken liep daardoor vaak in de soep en waarbij we het moesten doen
met een broodmaaltijd. Welkom in Afrika!
Inmiddels zit ik nu al 2 maanden in Malawi en leer ik dat hier alle zintuigen benut worden...
- De geuren die je ruikt van brandend afval op bijna elke hoek van de straat omdat er geen fatsoenlijke afvalophaaldienst is... De mensen die hier niet al te fris ruiken of de stank van aangereden
dieren zoals honden die in de goot worden gelegd totdat ze in staat van ontbinding zijn...
- De geluiden die je hoort van bedelende mannen, vrouwen en kinderen; vragend om geld, kleding of iets anders waarvan ze kunnen leven.... Of het geluid van jammerende dieren zoals geiten die met
z'n tweeën achterop een bagagedrager van een fiets worden gebonden of kippen die in setjes van een stuk of 10 ondersteboven aan hun poten hangen aan het stuur van een fiets...
- De beelden die je ziet van armoede in het land waarin de mensen in de dorpjes leven in simpele huisjes zonder water, elektriciteit, meubilair en moderne apparatuur. Waarin alles op de grond word
gedaan; slapen, eten, zitten etc... Waarin de gaten in de kleding zitten en de eeltlagen op de vieze voeten van de mensen omdat er vaak geen gebruik wordt gemaakt van schoeisel. Waarin je ziet hoe
kinderen zoeken naar bruikbare voorwerpen op de vuilnisbelt... Of het beeld van vrouwen die kilometers lange tochten maken met hun kinderen op de rug en kilo's zware manden op hun hoofden.
- Het gevoel dat je ervaart als een kindje je hand pakt, zoekend naar liefde en aandacht die ze thuis veelal niet krijgen omdat ouders moeten werken of niet meer in leven zijn (van de 16 miljoen
inwoners zijn er meer dan 1 miljoen weeskinderen). Het gevoel van compleet ongeloof van Malawiërs dat je krijgt als je vertelt dat mensen in Nederland 80-90 jaar oud kunnen worden (de gemiddelde
leeftijd in Malawi is 43 jaar).
- De bittere nasmaak die je proeft van de ongelijkheid in de wereld. Waarin Malawi in de top 10 armste landen van de wereld staat, de kindersterfte 10% is, er elke dag 250 nieuwe aidspatiënten
bijkomen (11,9% van de bewoners heeft hiv/aids) en 65,3% van de bewoners onder de armoedegrens leeft.
Ondanks alles zijn de meeste mensen erg vrolijk en leven ze met de dag. Het is erg mooi en bijzonder om kennis te mogen maken met deze compleet andere wereld. Ik zal de herinneringen altijd met me
meedragen.
Het is alweer even geleden dus tijd voor een nieuwe blogupdate. De afgelopen tijd heb ik me bezig gehouden met een muurschildering in het ziekenhuis. Vijf dagen lang ben ik van 's ochtends tot 's
middags bezig geweest met schilderen. De schildering lijkt een beetje op de schildering die ik eerder heb gemaakt in het weeshuis, maar dit keer was ik alleen en heb ik veel meer details
toegevoegd. Het beeld van een kind dat ik voorbij zag komen op de schouders van zijn moeder dat spontaan stopte met huilen bij het zien van de muurschildering was goud waard. Ik heb de foto's
geüpload zodat jullie de schildering kunnen zien!
Helaas is het op de spoedeisende hulp in het ziekenhuis niet druk. Om mezelf op de rustige momenten bezig te houden lees ik mijn Intensive Care boek uit Nederland door en oefen ik met het lezen van
ecg's (hartfilmpjes). Zo houd ik m'n kennisniveau ook een beetje op peil. Daarnaast probeer ik ook afwisseling te zoeken. Zo heb ik weer een dagje meegelopen met de arts in het ziekenhuis. Het is
interessant om te zien hoe dat eraan toegaat, maar ook wel heel erg lastig omdat ik de taal niet spreek en daardoor lang moet wachten totdat ik hoor wat er nou aan de hand is met de betreffende
patiënt.
Van de week ben ik ook weer op outreach geweest. Dat was weer erg leuk. De ambulance waarmee we naar het dorpje reden kwam weliswaar 2 uur te laat, maar hij was er wel! (Dit in tegenstelling tot
een week eerder waarin ik samen met 3 andere vrijwilligers bijna 2,5 uur tevergeefs had gewacht en we uiteindelijk maar naar huis zijn gegaan (Tja, Afrika hè)). Het dorpje van de outreach was heel
toevallig hetzelfde dorpje als de eerste keer toen ik meeging op outreach. De kinderen uit het dorp herkenden me dan ook gelijk en binnen 2 minuten na aankomst was ik omsingeld door een groep
nieuwsgierige kinderoogjes. Ik besloot eerst te helpen met het wegen, opmeten en vaccineren van de baby's en in de middag nog even tijd te maken voor de kinderen in het dorp. Ze wilden maar al te
graag op de foto en lagen helemaal in een deuk op het moment dat ze zichzelf op de foto terugzagen. Heel toevallig had ik nog een frisbee in m'n tas en de kinderen hadden de tijd van hun leven toen
ze ermee mochten spelen. Voor hen was het zo bijzonder. Er is daar geen speelgoed, speeltuin of wat dan ook. Ze leven in simpele stenen huisjes zonder elektriciteit, zonder meubilair, in een
simpele kamer met een simpele waterput voor het hele dorp. Deze mensen hebben waarschijnlijk geen idee hoe de rest van de wereld eruit ziet en nemen hun eigen wereld als genoegen.
Afgelopen vrijdag ben ik met het project van Thea mee geweest en heet Chitipi Children of the nations. In de ochtend was er een schooltje waarbij we hielpen met lesgeven aan kinderen van 2 tot 5
jaar. Ze leerden A, B, C en 1, 2, 3 in het Engels. Samen met Thea hebben we hoofd, schouders, knie en teen in het Engels gezongen. De kinderen deden vrolijk mee. Het schooltje duurde maar tot een
uurtje of 11 in de ochtend. De lerares liet weten dat het Engels erg lastig is voor de meeste kinderen. De school is alleen in de ochtend en thuis zijn de ouders vaak aan het werk en de kinderen
alleen. Er is hierdoor geen stimulans om te blijven oefenen. Daarnaast spreken de meeste ouders geen Engels en kunnen de kinderen de taal op deze manier veel moeilijker oppikken.
Na een lekkere rijstmaaltijd konden we in de middag helpen bij de kinderen van het weeshuis naast het schooltje. Deze kinderen waren al wat ouder; zo rond 10 jaar. We hielpen met huiswerk en
speelden nog wat spelletjes. Aan het einde van de dag heb ik samen met Thea tenslotte ook nog gezien hoe twee kippen werden geslacht. Ik zou zoiets nooit kunnen doen, maar het jochie van een jaar
of 12 die het deed was maar wat trots op zijn mannelijkheid. Bijzonder om zo de cultuurverschillen te zien.
In het weekend ben ik een dagje naar het zwembad geweest en zijn we nog naar een Afrikaanse kerkdienst gegaan. Met veel zang, dans en expressie ging het eraan toe. Het was leuk om weer een keertje
mee te maken. Daarnaast is bij ons de komst van Sinterklaas niet ontgaan en hebben we zaterdag een sinterklaasavond gehouden met kruidnootjes, frisdrank en een hoop cadeautjes. Toch nog een stukje
Nederland hier in Malawi. Gelukkig hebben we het weer niet overgenomen, want ik hoorde dat dat in Nederland niet al te best was. Afgelopen weekend was het hier erg warm met temperaturen rond de
34C. Omdat we hier geen ventilators of airconditioning hebben wordt er heel wat afgezweet hihi.
Tot slot wil ik graag mededelen dat ik het sponsorgeld (€800,-!) heb overgemaakt aan het ziekenhuis! Dit is precies het geld dat nodig is voor de aanschaf van een nieuw zuurstofapparaat. Het
apparaat haalt zuurstof uit de lucht en zet deze om naar de juiste concentraties. Er kunnen vijf patiënten op een apparaat worden aangesloten. Momenteel heeft het ziekenhuis maar twee van deze
apparaten en dat is natuurlijk veel te weinig voor zo veel verschillende afdelingen. Ik wil alle donateurs namens de patiënten allemaal hartelijk bedanken!
Groetjes vanuit Malawi en natuurlijk ook hartstikke bedankt voor alle lieve berichtjes en kaartjes. Ik waardeer het heel erg! :)
Nu ik al een aantal weken in Afrika verblijf begin ik steeds beter de cultuur te kennen. Vandaag wil ik jullie meenemen in de spelregels van het ziekenhuis en van de minibus; twee begrippen waar ik
dagelijks mee te maken heb.
Om te beginnen het ziekenhuis. Het ziekenhuis bestaat uit meerdere gebouwen. Elke afdeling is een ander gebouwtje. Denk niet dat het allemaal heel groot is, want alles is gelijkvloers. Er is een
mannen- en vrouwenafdeling, spoedeisende hulp, operatieruimte, hiv/aids afdeling en een bevallings-, kinder- en tuberculose afdeling. Ook is er de "private wing" waar rijkere Afrikanen voor 3x zo
veel geld luxere zorg krijgen op eenpersoonskamers. De andere patiënten op de "normale afdelingen" liggen allemaal in een grote zaal. De dag begint doordat al het personeel van het ziekenhuis zich
buiten op een rij verzamelt voor een van de afdelingen. Er wordt een kort gebed uitgesproken en een lied gezongen door alle medewerkers. Vervolgens worden eventuele mededelingen gedaan en daarna
gaan alle zorgverleners naar een ruimte waar de "morningreport" oftewel de overdracht plaatsvindt van alle afdelingen. Een iemand van elke afdeling van de vorige 12-uursshift vertelt kort over de
patiënten en alle andere medewerkers luisteren en stellen soms verdiepende vragen. Er wordt echter zo erg gemompeld dat ik me regelmatig afvraag of het in het Engels of Chichewa wordt verteld. Ook
vraag ik me regelmatig af waarom het niet gewoon per afdeling wordt gedaan, dat gaat wel wat vlugger. Na de overdracht gaat iedereen naar zijn eigen afdeling.
Bij de spoedeisende hulp komen de patiënten eerst binnen in een soort registratieruimte. Patiëntgegevens worden genoteerd en controles worden gedaan (bloeddruk, temperatuur en pols). Vervolgens
gaat de patiënt met zijn klachten naar de clinic officer of de arts en wordt er een diagnose en behandeling geformuleerd. De patiënt dient daarna naar het loket te gaan bij de registratieruimte
waar de behandeling vooraf wordt betaald. Om een indruk te geven: het schoonmaken van een wond kost 1000 Kwacha (ong. €1,60), hechtingen plaatsen 3000 Kwacha (€4,80) en hechtingen verwijderen 500
Kwacha (€0,80). Ook ampullen antibiotica of pijnstillers kunnen gekocht worden. De patiënt krijgt een bonnetje en met dat bonnetje kan de behandeling worden gegeven in de behandelkamer. Niet
betaald betekent geen behandeling. Ook bij de verblijfsafdelingen in het ziekenhuis wordt betaald voor de zorg en wie niet kan betalen moet naar huis of naar het overheidsziekenhuis waar het nog
maar de vraag is of er wel middelen zijn om je te helpen.
Dan de minibus... Dat is hét vervoersmiddel in de stad. Elke dag loop ik ruim 15 min naar de minibusjes en vervolgens reis ik voor 200 Kwacha (€0,32) 15-20 min lang naar de stad. In de stad loop ik
nog 15 min naar een andere standplaats van minibusjes en reis ik voor 100 Kwacha (€0,16) 30 min naar het ziekenhuis. Op de terugweg betaal ik 150 Kwacha om terug naar de stad te komen en weer 200
Kwacha terug naar huis. Waarom de terugweg duurder is? Geen idee. Waarom de eerste rit met de minibus verhoudingsgewijs veel duurder is? Goeie vraag. De minibus zelf is veelal een wit
Volkswagenbusje met 4 rijen banken en een bank voor de bestuurder. Het busje gaat bijna altijd pas rijden als deze helemaal vol zit. En met vol wordt er ook echt vol bedoeld. Dat betekent minimaal
4 personen per bank; kinderen tellen niet mee en zitten op schoot. Het record staat tot nu toe op 23 mensen in een busje! De bus zelf ziet er van binnen niet uit. Er zitten gaten in de bekleding
(als deze er nog op zit) en in de voorruit zit vrijwel altijd een gigantische barst (waardoor deze is ontstaan is altijd maar de vraag). De deur loopt regelmatig uit z'n rails en valt er daardoor
bijna uit. Ik heb ook al een aantal keer gezien dat de bestuurder twee losse elektriciteitsdraadjes tegen elkaar moet houden om de motor te kunnen starten. De meter van de benzine staat altijd al
voorbij de "E" van "empty" en er wordt maar voor een paar liter getankt zodat er geen "grote uitgaven" per keer worden gedaan. Zodra de minibus van een heuvel naar beneden rijdt wordt de motor
uitgedaan om benzine te besparen. Zwarte rookwolken komen uit de uitlaat. Naast de bestuurder reist er een mannetje mee die het geld tijdens de rit in ontvangst neemt. Als alle zitplaatsen bezet
zijn staat hij net zo goed met gebogen rug in de bus. Het geld wordt van achterin de bus naar voren gegeven. Het mannetje schreeuwt ook naar buiten "townie!" (Het Chichewaanse woord voor stad) als
het busje naar de stad gaat om zo mensen in de bus te krijgen. Overal langs de weg worden mensen opgepikt en afgezet, echte haltes zijn er niet. Als iemand van de achterste rij eruit moet, moet er
eerst een reeks mensen uit. Het is echt klimmen en klauteren. Ook is er vrijwel elke dag politiecontrole. Vlak voor de controle worden er een aantal mensen uit de bus gezet zodat er maximaal 3
mensen per bank zitten en dit voldoet aan de regels. Ook doet de bestuurder even snel zijn gordel om. Na een snelle check kan de minibus weer verder rijden en 20 meter na de controle stappen de
"overtollige" mensen er weer in die er voor de controle waren uitgestapt. Het is een rare wereld, maar wel erg amuserend en verassend...
Afgelopen weekend zijn we naar het Malawi meer geweest en deze week ben ik begonnen met schilderen in het ziekenhuis. Foto's volgen nog!
